21 Mart 2023, 14:28
|
#11
|
|
|
|
Kullanıcılara ait mesajları görebilmek için üye girişi yapmalısınız!
|
|
Kahramanmaraş - Tarihi Konakları
Maraş'ta ki evlerin yapısı zamanının ihtiyaçlarına göre tasarlanmıştır. Evin önünde avlu bulunur. Dış giriş kapısı avludadır. Dış kapının özelliği iç içe iki kapıdan oluşmasıdır. Büyük kapının içindeki küçük kapı insanların kullandığı kapı, büyük kapı ise binek hayvanları ve diğer büyükbaş hayvanların giriş ve çıkışında kullanılan kapıdır. Bu kapılara enikli kapı denir.
Avlu içinde büyük bir havuz bulunur. Havuz evdeki hayvanların sulanmasında ve evin temizlik işlerinde kullanılır. Evler genellikle iki katlıdır. Evin alt katı ahır, odunluk; evde hayvan besleniyorsa samanlık ve sürekli kullanılmayan eşyaların konulduğu bölümler bulunur.
Ayrıca evin alt katında gizli bir bölüm vardır. Bu bölüme mahzen denir. Mahzende kış aylan için hazırlanmış yiyecek maddeleri muhafaza edilir. Savaş zamanlarında sığınak olarak da kullanılır.
Mahzene mutfaktan veya diğer odalardan bir kapı ile girilir. Evin temeli taştan duvar ile yapılır. Taş temel üzerine ker*** duvarlar örülür. Ker***; toprak, saman su ile karıştırılarak hazırlanan çamurun kalıplara dökülmesiyle hazırlanır.
Dış duvarlar kalın olarak örüldüğünden yazın evin içi serin kışında sıcak olur. Duvarların kalın ve dayanıklı olması için çift örgü yapılır. Bir sıra düz bir sıra ters örülerek yapıldığından duvar sağlam olur.
Eski evler yapılırken bir ma iki ma diye maa olarak yapılır. Yani evin mekânları önceden ayrı ayrı yapılmaz, büyükçe iki bölüm yapılır. Daha sonra maalar odalara ayrılır. İki maa arası çardak yapılır.
Evin mekânlarının hepsine çardaktan girip çıkılır. Çardağın ön kısmına sufa yapılır. Sufada oturulur, yaz aylarında yatılır, evin günlük işleri yapılabilir. Evin alt katı ahır olduğundan evin üst katında oturulur. Üst kata çıkmak için çardağın altında bir merdiven bulunur. Merdivenle sofaya çıkılır,evin diğer odalarına rahatlıkla ulaşılabilinir.
Abdesthane genellikle evin dışına yapılır. Avluda uygun bir yer varsa avluya yapılır. Abdesthane ker***ten veya tahtadan yapılır. Abdesthane lâğımın ayağı ya bir kuyuya verilir, ya da yakınlarda dere veya bir su akıntısı varsa oraya verilir.
Eski evlerde ocak iki tane olur. Büyük ocaklık ve küçük ocaklık. Büyük ocaklıkta çamaşır yıkama, ekmek ve bayramlarda kömbe pişirme gibi işlerde kullanılır. Küçük ocaklık ise günlük işlerde genellikle yemek yapımı ve ısınma da kullanılır. Küçük ocaklığın ateşi hiç söndürülmez.
Evin bazı bölmeleri yapılırken ker*** veya taş yerine çit duvarı yapılır. Evin her hangi bir bölümündeki büyük mekânları küçük mekânlara ayırırken yapılan duvar herhangi bir yük taşımayacağından çit duvarı yapılacak yere belirli mesafelerde ince dikmeler yerleştirilir. Daha sonra yaş çubuk ile (asma çubuğu) direkler arasına örülür ve üzeri çamurla sıvanır.Evin döşemesinin yükünü duvarlar ve açıkta kalan kısımlarının yükünü de direkler taşımaktadır. Yani binanın düşey yüklerini duvarlar ve direkler taşımaktadır.
Evin tablasının yükünü mertekler taşımakta mertekler tabladan aldıkları yükü duvarları ve kirişlere aktarmaktadır. Mertekler ve kirişler yatay yük taşıyıcı elamanlardır.
Eski evlerde pencereler küçük yapılırlardı. Çünkü binayı duvarlar taşıdığı ve bina yığma yapı olduğu için pencere açıklığı ne kadar fazla olursa duvarların taşıyacağı yük o kadar fazla olacaktır.
Eski evlerde odalara ve evin bazı yerlerine taa denilen gömme dolap şeklinde yapılan bölmeler bulunmaktadır. Taa duvar örülürken duvar genişliğine göre gerekli görülen yerlere bırakılmış duvar içi bölmeleridir. Taa evde günlük kullanılan aletlerin muhafaza edildiği yerlerdir.
Eski evlerde odaların hepsinde abdest ve gusledecek caa adı verilen yerler bulunurdu. Odanın uygun bir köşesine fazla geniş olmayan, evin dışına doğru bir eğimle suyu dışarı akıtacak şekilde yerden az yükseklikte yapılmış yerlerdir.
Dergi: Madalyalı Tek Şehir Kahramanmaraş
[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...]
[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...]
[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...]
[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...]
[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...]
[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...]
|
|
|
|