Serviks, vajina, anus ve agiz boslugu kanserleri, insan papilloma virusune veya HPV ile iliskilendirilmistir. Insan papilloma virusu (HPV) o kadar yaygindir ki, neredeyse cinsel olarak aktif kisiler bir noktada bu viruse maruz kalmaktadir. Cogu insan virusu oldugunu asla bilmese de, yuksek riskli HPV enfeksiyonlari olan bazilari rahim boynu, anus, vulva, vajina, penis veya orofarenks (bogazin arka ve yanlari, bademcikler ve dilin tabani) veya bu kanserlerin bir kombinasyonu yasamaktadir. Dusuk riskli HPV tipleri, genital ve anal bolgelerde, ayrica agizda ve bogazda gorulebilen genital sigillere neden olabilmektedir.
Los Angeles’ta bir radyasyon onkologu ve Amerikan Cinsel Saglik Dernegi yonetim kurulu uyesi olan Mamta Singhvi, buyuk olasilikla genclerde veya yirmili yaslarin basinda bir tur genital HPV enfeksiyonu gecirme olasiligi oldugunu bildirmektedir. Cogu saglikli genc insanda, bagisIklik sistemi birkac yil icinde HPV virusunu yok etmektedir. Ancak bazi HPV enfeksiyonlari devam etmektedir, Hastalik Kontrol ve Onleme Merkezlerine (CDC) gore, HPV enfeksiyonlari ABD‘de her yil 20.000’den fazla kadin ve 13.000 erkekte kansere neden olmaktadir. Bu makalede HPV ile serviks, vajina, anus ve agiz boslugu kanserleri arasindaki baglanti ve korunmak icin neler yapabilecegi hakkinda bilgiler yer almaktadir.

Rahim Agzi Kanseri ve HPV
HPV’'nin Kanserle Olan Viral BaglantisiServiks uterustan vajinaya gecis yoludur. Cogunlukla bag dokusu ve kastan olusmaktadir ayrica vajinadan bakildiginda biraz corek gibi gorunmektedir. Amerikan Kanser Dernegi, 2019 yilinda ABD’de yaklasIk 13.170 yeni invaziv serviks kanseri vakasinin teshis edilecegini ve yaklasIk 4.250 kadinin serviks kanserinden olecegini tahmin etmektedir. Neredeyse tum vakalara, HPV virusunun yuksek riskli suslari ile erken enfeksiyon neden olmaktadir. Singhvi gore, daha fazla sayida cinsel partneri olan ve daha genc yaslarda seks yapmaya baslayan kisilerin HPV enfeksiyonu riski daha yuksek olabilecegini soylemektedir. Sigara icmek HPV riskini de arttirmaktadir cunku bagisIklik sistemini bozmakta ve virusle savasmayi daha zorlastirmaktadir. Bununla birlikte HPV asisi olarak, prezervatif kullanarak, tek esli bir iliski icinde ve duzenli rahim agzi kanseri taramalari yaparak serviks kanseri riskini azaltmak mumkundur. Prekanseroz hucre degisIklikleri ne kadar erken bulunursa, o kadar tedavi edilebilmektedirler.
Singhvi gore, sadece birileri yillarca kontrol yapmadan giderse veya kansere donustugu ozellikle agresif bir HPV tipine sahipse” diyor. Kadinlarda genellikle erken evre serviks kanseri belirtileri yoktur. Ancak kanser ilerledikten sonra uyari isaretleri ortaya cikabilmektedir. Serviks kanserinin olasi belirtileri bulunmaktadir ve bunlar asagidaki gibidiri:
• Seks sonrasi vajinal kanama
• Seks sirasinda agri
• Donemler arasinda olagandisi kanli vajinal akinti
• Normal donemlerden daha uzun veya agir kanama
• Menopoz sonrasi kanama
Kanser oncesi belirtilerin cogu, durum kansere gecmeden once bir Pap smear ile yakalanabilmektedir. Amerikan Doktorlar Koleji’nin serviks kanseri tarama kilavuzlarina gore, kadinlar 21 yasinda Pap smear almaya baslamali ve 29 yasina kadar her uc yilda bir test yaptirmalidir. 30 ila 65 yaslari arasinda, her bes yilda bir HPV testi ile birlestirilmis bir Pap testi veya HPV testi mevcut degilse, uc yilda bir Pap testi yapilmalidir. Pap smear anormal sonuclar cikarsa, doktor HPV susunun yuksek veya dusuk riskli olup olmadigini belirlemek icin bir test istemektedir. Yuksek riskli bir sus varsa, kotu hucreleri temizlemek icin LEEP (dongu elektrik eksizyon proseduru) gibi ofis ici prosedurler, saglikli dokunun yerinde buyumesine izin verebilmektedir. Virginia Commonwealth Universitesi Tip Fakultesi Richmond’daki kadin dogum ve jinekoloji bolum baskani David Chelmow, bu islemlerden sonra, sonuclar netlesene kadar daha sIk Pap ve HPV testi yapilmasini onermektedir. HPV enfeksiyonunun kansere donusme riski daha yuksekse, daha sIk tarama yapilmasi gerekebilmektedir. Riskler arasinda zayif bir bagisIklik sistemi, insan immun yetmezlik virusune (HIV) sahip olan veya immunsupresan ilaclar almak yer almaktadir.



Vajinal Kanser ve HPV
Her yil Amerika BirlesIk Devletleri’nde yaklasIk 5.350 kadina vajinal kanser teshisi konulmaktadir ve durumdan yaklasIk 1.430 kisi yasamini yitirmektedir. Amerikan Kanser Dernegi’ne gore HPV cogu vajinal kanser vakasinda bulunmaktadir, ancak tek risk faktoru olmamasina ragmen: Sigara icmek vajinal kanser riskini iki katina cikarmaktadir. HPV ile ilgili ve Amerikan Kanser Dernegi kadin kanserlerinin kidemli yoneticisi Debbie Saslow, vajina ve vulva kanserlerinin belirtileri ve semptomlari rahim agzi kanserine benzedigini belirtmektedir. Bu belirtiler asagidaki gibidir:
• Anormal vajinal kanama
• Ozellikle cinsel iliski sirasinda agri
• Olagandisi vajinal akinti
Kisi bu belirtilerden herhangi birine sahipse hemen doktoruna basvurmalidir.

Anal Kanser ve HPV
HPV’'nin Kanserle Olan Viral BaglantisiHPV’nin neden olabilecegi bir baska kanser de anal kanserdir. Amerikan Kanser Dernegi’ne gore, Amerika BirlesIk Devletleri’nde her yil yaklasIk 8.300 yeni anal kanser vakasi bulunmaktadir, bu kadinlarda yaklasIk 5.530 ve erkeklerde 2.770 kisi gorulmektedir. Ayrica ABD’de her yil yaklasIk 1.280 kisi anal kanserden olmektedir. San Francisco’daki California Universitesi’nde bulasici bir hastalik uzmani ve tip profesoru olan Joel Palefsky, anal seksin anal kansere yol acan HPV almanin tek yolu olmadigini bildirmektedir. Kadinlar hic anal seks yapmadanda bu virusu alabilmektedirler ve servikste enfeksiyon ile anuste enfeksiyon arasinda acik bir iliski bulunmaktadir.
Diger risk faktorleri kronik iltihaplanma, anus yakinindaki deride yirtilmalar, HIV pozitif olma ve immunosupresan ilaclarin alinmasidir. Ek olarak, vulvada serviks kanseri, prekanseroz servikal hucreler veya HPV ile iliskili kanser ya da on kanser olan kadinlar biraz daha yuksek risk altindadir. Doktorlarin anal kanser icin ne zaman tarama yapilacagina dair belirli bir yonergeleri yoktur. Tum kadinlarin tarama icin birinci basamak saglik kuruluslarina gitmeleri gerekmektedir. Ortalama bir saglikli kadinin bir risk grubuna girmedigi veya semptomlari olmadigi surece taranmasina gerek yoktur. HIV pozitif hastalarini her yil anal kanser acisindan tarama ve yuksek risk altinda olan ancak HIV’i olmayanlar icin her iki ila uc yilda bir tarama yapilmalidir. Rahim agzi kanseri gibi, anal kanser de ilerleyene kadar hicbir belirti gostermemektedir. Ileri evrelerinde, anal kanser belirtileri bulunmaktadir. Bu belirtiler asagidaki gibidir:
• Anus yakinindaki topaklar
• Bolgede hassasiyet veya sert noktalar
• Anal kanama veya akinti
• Bagirsak hareketlerinde olagandisi bir degisIklik (kabizlik veya gevsek diski)
• Tedaviden sonra gitmeyen hemoroidler
Anal kanserin tekrarlayan anal kanama yasadiktan ve hemoroidleri cikarmak icin ameliyata girdikten sonra bircok hastada kesfedildigi bildirmektedir. Doktorlar dijital anorektal muayene ile anal kanseri tespit edebilmektedirler. Bu test sirasinda, doktor kanseri gosterebilecek bir yumru veya yumru hissetmek icin eldivenli bir parmak kullanmaktadir. Sitoloji olarak bilinen baska bir tarama turu, Pap smear’a benzemektedir. Doktor, prekanser veya kansere isaret eden degisIklikleri aramak icin anal hucreleri toplamak icin bir cubuk kullanmaktadir.

Orofaringeal Kanserler ve HPV
CDC tahminlerine gore, her yil Amerika BirlesIk Devletleri’nde erkeklerde yaklasIk 14.800 HPV ile iliskili orofaringeal (agiz ve bogaz) kanseri teshisi konulmakta ve kadinlarda 3.400 vaka daha teshis edilmektedir. Sik, agir alkol tuketimi ve tutun kullanimi da orofaringeal kanser riskini artirmaktadir, ancak Amerikan Kanser Dernegi’ne gore, kanser her uc vakada da HPV enfeksiyonuna baglidir. Orofaringeal kanseri gosterebilecek semptomlar bulunmaktadir ve bunlar asagidaki gibidir:
• Gitmeyen bogaz agrisi
• Agri veya yutma guclugu
• Agzini tamamen acmada sorun
• Bogaz veya boyun bolgesinde bir yumru
• Dilde veya agzin baska bir yerinde gitmeyen beyaz bir yama
Bununla birlikte bircok kanser gibi, orofaringeal kanserlerin erken yakalandiginda iyilesme sansi daha yuksektir, bu nedenle kisi bu belirtilerden veya semptomlardan herhangi birine sahipse doktora basvurmalidir.

HPV Enfeksiyonunu Onleme
HPV’'nin Kanserle Olan Viral BaglantisiHem Amerikan Kadin Dogum Uzmanlari ve Jinekologlar hem de CDC, hem erkek hem de kiz cocuklari icin 11 veya 12 yasinda HPV’ye karsi asi yapilmasini onermektedir, ancak 9 yas kadar erken ve 45 yas kadar gec yapilabilmektedir. Amerika BirlesIk Devletleri’nde su anda mevcut olan asi, Gardasil 9 (insan papilloma virusu 9-valent) , hem HPV 16 hem de 18 kaynakli enfeksiyonlara karsi korumaktadir, bu da virusle ilgili kanserlerin coguna ve kansere neden olabilecek diger bes tipe neden olmaktadir. Bu tipler 31, 33, 45, 52 ve 58’dir. HPV enfeksiyonu riskini azaltmanin diger yollari, her seks yapildiginda lateks prezervatif kullanmak ve sadece sizinle seks yapan biriyle seks yapmaktir.