Tip uzmanlari, evden cikarken yuz maskesi takmanin olumcul koronavirusten korunmanin ve yayilmasini engellemenin etkili yollarindan biri oldugunu dogrulamislardir. Maske takmak zorunlu oldugundan yuz maskeleri evlerinden disari cikmasi gereken insanlarin kiyafetlerinin onemli bir parcasi haline gelmis fakat bircok kisi agiz cevresinde sivilce alevlenmeleri oldugunu fark etmistir. Dermatologlar klinik olarak bunun “Akne Mekanika” olarak bilinen bir akne turu olan “maskne” oldugu sonucuna varmistir.
Akne Mekanika, cildin asiri isinmasi, surtunme ve basinc gibi nedenlerle tetiklenen bir akne seklidir. Ogrenciler, askerler ve sporcularda oldukca yaygindir, yuzde veya sirt ve omuzlar gibi vucudun diger bolgelerinde gelisebilir. Akne, kucuk siyah noktalardan kirmizi, iltihapli pustullere kadar farkli gorunumdedir. Ilk asamalarda cilt puruzlu hissedebilir fakat daha sonra iltihapli lekelere ve papullere (ciltte kucuk, kabarik yumru) ilerler.

Maske Aknesi veya Maskne Nedenleri
Maskne, COVID-19’un yayilmasini yavaslatmak icin artik duzenli olarak maske takan bircok kisi icin yeni bir sorun olsa da, saglik uzmanlari gibi pandemiden once maske takanlar icin tanidik bir sorundur. Maskne (Maske, akne: maskne) yuz maskesi takmanin neden oldugu cene, yanaklar ve agiz cevresinde ortaya cikan akneler veya sivilcelerdir. Maskelerin akneye (sivilceye) neden olabilecegi yollardan bazilari sunlardir:
Nem ve tikanan gozenekler: Doktorlar son zamanlarda aknenin, ozellikle agiz ve burun cevresinde meydana gelen perioral dermatitin arttigini, bu tip aknelerin ya da sivilcelerin, maske takmanin ve pandeminin stresinin birlesIk etkilerinden kaynaklandigini soylemektedir. Nem, temiz cildin dusmanidir. Maske ile saatlerce nefes almak nem olusturur. Maskeler nefesi hapsederek agzin ve burnun etrafindaki bolgedeki cildin sicak ve nemli olmasina neden olabilir. Burun ve agiz cevresindeki nem orani yuksek ortam, bakterilerin gelismesi icin ideal bir ortamdir.
Bakteriler: Ter, yag ve yuze uygulanan makyaj urunleri maskenin altinda sIkisabilir ve cildin gozeneklerini tikayabilir. Eller sayesinde bakteriler cilde surekli olarak yeniden girer. Maske her duzeltildiginde veya hatta takildiginda, ellerden gozeneklere gozenekleri tikayan yag ve kir girer. Bu tikanmis gozenekler akne ile sonuclanabilir.
Surtunme: Gun boyunca takilan maske, ozellikle burun koprusu ve agiz cevresinde surtunmeden dolayi tahrise neden olabilir. Cilt uzerindeki baski ve maskenin cilde surekli surtunmesi cildin bazen “cilt bariyeri” olarak adlandirilan koruyucu tabakasina zarar verir. Bu koruyucu bariyer olmadan, bakteri ve kirin gozeneklere yerlesmesi ve sivilceler olusturmasi daha kolaydir.
Sicak hava: Isi ve nem, maskenin icinde ve disinda sivilceyi siddetlendirebilir. Daha yuksek sicakliklar yuzun ter ve yag korumasini artirir. Ve daha fazla yag ve ter bakterilerin lekelere, aknelere donusmesini kolaylastirir.Maske Aknesi (Maskne) Nedir, Nasil Onlenir ve Tedavi Edilir?
Soguk hava: Maske sicakta veya karla karisIk yagmurda maskne yapabilir. Soguk hava cildi kurutabilir, bu da maskenin cildi rahatsiz etmesini ve sivilceye neden olan tahris edici maddeleri gozeneklere almasini kolaylastirir.
Maske kumasi: CDC’ye (ABD Hastalik Kontrol ve Korunma Merkezleri’ne) gore, cerrahi maskeler ve solunum maskeleri saglik calisanlari icin ayrilmalidir. Halk icin tekrar kullanilabilen kumas maskeler onerilmistir. Kumas maske sIki bir sekilde dokunmali ve pamuk gibi dogal liflerden yapilmalidir. Maske icin dogru kumasi secmek, cildin nefes alabilmesini ve yumusakligini saglamak icin cok onemlidir. Akneye egilimli bir cildi olan kisilerin sivilce ya da akne cikmasini onlemeye yardimci olmak icin ozel bir maskeye ihtiyaci olabilir. Bilim insanlarina gore ipek veya ipek astarli maskeler antimikrobiyal ozelliklere sahiptir ve cilde karsi naziktir. Eger ipek bulunamiyorsa, pamuklu bir maske de kullanilabilir. Hafif, nefes alabilen kumas, maskedeki hava dolasimini kolaylastiracak, ter ve yag uretimini azaltmaya yardimci olacaktir. Polyester gibi sentetik kumaslar etkisizdir ve teri emmedigi icin cilde zarar verebilir, bu da maskne olusma olasiligini artirir. Deri icin sert olabileceginden, kumas benzeri kotlar da maske yapimi icin onerilmez.



Maskne Nasil Onlenebilir?
Hangi tur (cerrahi, tek kullanimlik maske ya da yikanabilir) maske takilirsa takilsin maskne’yi onlemenin yollari vardir. Ongorulebilir bir gelecek icin maske takilacagi icin maskne’yi yonetmek ve onlemek bircok insan icin devam eden gorevler olacaktir.
El hijyenine onem verilmelidir: Pandemi doneminde ve normal zamanlarda el yikamak onemlidir, gercekten de iyi bir hijyen saglamak icin ellerin yikanmasi gerekir. Eller yaglari ve mikroskobik kirleri, tahris edici maddeler yuze getirebilir. Bu nedenle eller sIk sIk ilik su ve sabunla yikanmalidir.
Basit bir cilt bakimi benimsenmelidir: Tipki maske kullanmak gibi, cildi guclendirici bakim uygulamalari cildi maskneden koruyabilir. Basit bir cilt bakimi rutini cildi temiz tutmak icin uzun bir yol kat edebilir.
Yuz yikanmalidir: Yuzu duzenli olarak sabah ve gece yikamak bakteri, yag ve diger gozenek tikayici unsurlarin birikmesini onleyebilir ancak cildi asiri kurutan urunlerden uzak durulmalidir. Akneye yatkin hassas bir cildi olan kisiler gozenekleri temiz tutmak icin yuzlerini gunde iki ila uc kez salisilik asit veya benzoil peroksit iceren hafif bir yuz yikayiciyla yikayabilir. Cildin kurumasini ve iltihaplanmasini onlemek icin asiriya kacilmamalidir. Gunde en az iki kez nazik bir temizleyici maskneyi uzak tutar.
Kurutan urunlerden uzak durulmalidir: Bazi kisiler evde yuz guzellik maskeleri, temizleme ve yikama urunleri, tonikler gibi urunlerin uygulamasinda asiriya kaciyor olabilir. Asiriya kacmak cilt bariyerini tehlikeye atar. Cildi tahrislerden korumak soz konusu oldugunda, cilt bariyerini desteklemek cok onemlidir ancak kurutan urunler cildi bakterilere karsi daha savunmasiz hale getirebilir. Cilt bakimi rutini basitlestirilmeli, yatistirici, besleyici urunlere odaklanilmalidir.
Peeling uygulanmalidir: Yuzde asili kalan ve gozenekleri tikayan kucuk partikullerin temizlenmesi icin nazik bir peeling ve nemlendirici kullanilabilir. Maske aknesine yardimci olmak icin ihtiyac duyulan tek sey Maske Aknesi (Maskne) Nedir, Nasil Onlenir ve Tedavi Edilir?haftada bir peeling ve nemlendirme tedavisidir.
Nemlendirici kullanilmalidir: Maske kullanmanin ciltte nemlenmeye neden oldugu bilinse de cilt duzenli olarak nemlendirilmeli, kurumasi engellenmelidir. Aknesi veya kizarikligi olan pek cok kisi nemlendirme konusunda tereddut eder ve bunun daha fazla akne cikmasina neden olacagini dusunur. Oysaki cilt kuruysa asil o zaman cilt bariyeri tehlikeye atilmis olur ve cilt akneye ve tahrise daha yatkin hale gelir. Dogru formullere sahip urunler vucudun dogal yenilenme ozelliklerini destekler, cilt bariyerini guclendirir, kizarikligi yatistirir ve cildin nemli kalmasina yardimci olur. Hyaluronik asit ve seramidler bakimindan zengin bir nemlendirici kullanilmalidir. Kokusuz, komedojenik olmayan bir nemlendirici, gozeneklerin tikanmasini onleyecektir. Hem gunduz hem de gece boyunca veya cilt kuru hissedildigi zamanlarda nemlendirici uygulanmalidir. Gozeneklerin tikanmasina neden olabilecek yag iceren urunlerden kacinilmalidir. Hafif bir gece nemlendiricisi kullanmak da cilt bariyerini guclendirmeye yardimci olarak maske kullanimindan kaynaklanan cilt tahrisini onler. Guneste zaman gecirilecekse en az 30 SPF’lik bir gunes kreminin kullanilmasi unutulmamalidir. Uzunca bir sure maske kullanimindan sonra, cildin temizlendiginden ve nemlendirildiginden emin olmak onemlidir. Retinol gibi tedaviler kullaniliyorsa maske takilmadan hemen once bunlarin kullanimindan kacinilmalidir.
Makyaj rutininden vazgecilmelidir: Maske kullanilmiyorsa bir kadinin yaptigi makyaj kusursuz, zevkli ve ozguveni buyuk olcude artirici olabilir. Maskeler, nefesi ve makyaj kalintilarini hapseden, bolgeyi nemli ve bakteri olusumuna duyarli hale getiren tikayici bariyerler gibidir. Maske kullanilacaksa fondoten, allik, ruj ve diger formuller, maskenin altinda gozenekleri tikayan bir ortam olusturmak icin ter, yag ve nefesin yogunlasmasiyla olusan nemle karisabilir. Boylece aknenin siddetlenmesine neden olabilir. Makyaj urunleri ayrica maskenin icine de gecebilir ve bu da eger kumas ve cok kullanimlik maske sIk sIk yikanmiyorsa bazi sorunlara neden olabilir. Sorunlari engellemek icin yuzun alt yarisinda makyaj yapmaya ara verilmelidir ama goz fari ve rimel surulerek gunluk hayat devam ettirilebilir.

Akilli Maske Uygulamalari
Maskenin dogru yonetilmesi cilt bakimi tedavisinin etkilerini artirmaya yardimci olabilir. Maskne’yi azaltmaya yardimci olabilecek akilli maske uygulamalari asagidadir:
Dogru maske bulunmalidir: Cogu maske herkese uygun tek beden olsa da, bazi maskeler kisileri maskne’den korumak icin daha iyi bir is cikarir. Pamuklu maske, cildin nefes almasini saglarken cevredekileri de korudugu icin iyi bir secenektir. Unutulmamalidir ki maske yuze tam oturmali, burnu ve agzi kapatmalidir.
Maske duzenli bir sekilde degistirilmelidir: CDC, saglik calisanlarina ayrilmasi gerektiginden, halkin cerrahi maskeleri kullanmamasini tavsiye etmektedir. Cerrahi maske kullaniliyorsa, bu tur maskeler temizlenemeyecegi icin tekrar kullanilmamali, nemlendigi zaman cikarilmali, uygun bir sekilde imha edilmeli, yenisi kullanilmalidir. Birden fazla maske satin alinmali veya evde yapilmalidir. Pamuk gibi dogal Maske Aknesi (Maskne) Nedir, Nasil Onlenir ve Tedavi Edilir?kumaslardan yapilmis bir maske kullanildigindan emin olunmalidir. Gerektiginde degistirebilmek icin cantada fazladan maskeler tasinmalidir.
Maske dogru kullanilmalidir: Maske, takildigi her dakika, agizdaki bakterileri, teri ve yagi bir sunger gibi emer. Bakteri birikmesini onlemek icin bir defadan daha fazla kullanilabilen maskeler ilk kullanimdan once ve daha sonra duzenli olarak yikanmalidir. Ornegin pamuklu kumastan yapilan bir maske kullaniliyorsa yumusak bir deterjan, sicak su ve biraz beyaz sirke ile kullanimlar arasinda yikanmalidir. Bu, maskenin icinde birikebilecek yag ve olu cilt hucrelerinin temizlenmesine yardimci olacaktir. Beyaz sirke, antibakteriyel, anti-viral ve antifungal ozellikleriyle bilinir.

Maske Kullanimindan Kaynaklanan Cilt Sorunlarinin Tedavisi
Maske nasil kullanilirsa kullanilsin, maskne gelecekte muhtemelen surekli bir sorun olacaktir ve tedavi edilmeden birakildiginda isler daha da kotuye gidebilir. Maskenin neden oldugu akneler tedavi edilmediginde daha fazla akneye ortaya cikabilir, ayrica tahris cilt bariyerinde daha fazla bozulmaya neden olabilir. Maskne ve maske takmaktan kaynaklanan diger cilt ile ilgili sorunlar tedavi edilebilir.
Maskne: Maskne fark edilirse, cilde karsi nazik olunmalidir. Makyaj birakilmali ve cilt bakiminda asiriya kacilmamalidir. Sivilceler fark edildiginde kisiler yuz yikama urunleri, tonikler, peeling gibi cok sayida urun kullanma egilimindedir. Bunlar cildin dogal yaglarini yikayarak cildi kurutur ve pul pul birakir. Yuz, gozenekleri acmaya yardimci olmak icin salisilik asit iceren hafif bir temizleyici ile yikanmalidir.
Kuruluk: Uzun zaman maske takmak cildin kurumasina neden olabilir. Ciltte nem yoksa hassaslasabilir, kuruyabilir ve zamanla siyah nokta ve sivilceye yatkin hale gelebilir.
Catlaklar: Ciltte catlaklar veya zedelenmeler fark edilirse maske takilmadan once hidrokolloid bir pansuman uygulanmalidir. Maske cikarildiktan ve yuz yikandiktan sonra bir kat vazelin surulmelidir.
Sislik: Sislik veya kizariklik fark edilirse, temiz bir havluya biraz buz kupu alinmali ve etkilenen bolgelere nazikce uygulanmalidir. Bu islem kan dolasimini artirir, acik gozenekleri kapatir ve iltihabi yatistirir. Buz kupleri sivilceler icin de etkilidir.
Maskne sorunu evde cilt bakimi tedavisiyle iyilesmezse, Recetesiz satilan Maske Aknesi (Maskne) Nedir, Nasil Onlenir ve Tedavi Edilir?ilaclarla yapilan tedaviler ise yaramiyorsa veya kistik akne gibi siddetli akneyle mucadele ediliyorsa bir dermatologa gitmenin zamani gelmis olabilir. Dogru cilt bakimi rutinini takip etmek ve hijyeni korumak kisileri salgindan kaynaklanan maskne sorunundan koruyacaktir. Onlemlere ragmen maske takilmasi nedeniyle akne gelismeye basladiysa, benzoil peroksit, salisilik asit veya adapalen jel gibi recetesiz satilan bir akne tedavisine baslanmasi onerilmektedir. Bu bilesenler eczanedeki topikal tedavi edicilerde veya temizleyicilerde bulunabilir. Bu tedaviler maske takmadan birkac saat once ve hatta yatmadan once kullanilmalidir. Bunlarin maske kullanmadan hemen once uygulanmasi ozellikle hassas bir cildi olanlarda daha fazla tahrise neden olabilir.