İki ay önce pazara giden vatandaş, fiyatlardan dolayı isyan ediyordu. Enflasyon ve ekonomik sıkıntılar derken, hem çiftçiler hem de tüketiciler zor durumda kaldı. İnsanlar pazar alışverişinden sonra "Hiçbir şey almadık ama ceplerimiz boşaldı" diyorlardı. Peki, şimdi ne oldu? Çiftçiler daha da isyanda!

Haziran ayında tarla çıkışı ortalama fiyatları:

- Salatalık 20-25 TL

- Patlıcan 15-20 TL

- Biber 35-45 TL

- Fasulye 40-50 TL

- Karpuzun tarlada 1 dönüm fiyatı 70-80 bin TL

- Kabak 20-30 TL

Temmuz ayında ise fiyatlar ciddi şekilde düştü:

- Salatalık 12-15 TL

- Patlıcan 7-9 TL

- Biber 15 TL

- Fasulye 15 TL

- Karpuzun tarlada 1 dönüm fiyatı 10.000 TL'ye kadar düştü

- Kabak 5-7 TL

Bu fiyat düşüşleri çiftçiyi zor durumda bıraktı. Yenişehir, Karacabey, İznik ve Orhangazi gibi sebzenin başkentlerinde birçok çiftçi, zarar etmemek için tarlalarını sürmeye başladı. Tanıdığım bir salatalık üreticisi sezon başından beri 350.000 TL zarara uğradı.

Peki, bu durumda kim kazanıyor?

- Çiftçinin gübresini, ilacını, tohumunu, ekipmanını satanlar kazanıyor.

- Mazot satan kazanıyor.

- Günlük yevmiye ile çalışan işçiler kazanıyor.

- Nakliyeciler kazanıyor.

- Sulama birlikleri kazanıyor.

- Ziraat odaları aidatlar sayesinde kazanıyor.

- Devlet, müstahsil makbuzundan kazanıyor.

- En büyük kazancı ise elini suya sabuna değirmeden aracılık edenler alıyor.

Farklar inanılmaz sizce de değil mi?

Peki 1 Ocak ile 1 Temmuz tarihleri arasındaki 6 aylık dönemde hangi giderlere zam geldi de bu farklı fiyatlar ortaya çıkıyor.

Mesela 1 Ocak tarihi ile 1 Temmuz tarihleri arasında Akaryakıt, Elektrik, doğalgaz gibi giderlere belirgin bir zam olmadı.

1 Ocaktaki asgari ücret zammı dışında hiçbir girdiye ciddi bir zam gelmemesine rağmen,

Bu neyin farkı, neyin oynak fiyatı.

Çiftçinin elinde ne kaldı? Kocaman bir sıfır! Gerçi çiftçiye sorsanız sıfır da iyi bir rakam, zira zarar etmekten daha iyidir.

Bu tablo, tarım sektörünün ne kadar kırılgan ve zorlu bir yapıya sahip olduğunu gösteriyor. Çiftçiler, büyük emek harcayarak ürettikleri ürünlerin karşılığını alamadıkları için zor durumda. Sistemin adil bir şekilde işlemesi ve çiftçinin emeğinin karşılığını alabilmesi için gerekli önlemlerin biran önce alınması şart.

-İnan Uzun