IV. Mustafa, Osmanlı İmparatorluğunun 29. padişahıdır. Babası Abdülhamid Han, annesi Ayşe Sineperver Sultandır. Hükümdarlığı sadece 14 ay sürdü. Çok kısa bir süre tahtta kalması rağmen döneminde birçok olay yaşandı. Yeniçerilerin desteğiyle padişah olan Sultan Mustafa, Alemdar Mustafa Paşa tarafından tahttan indirildi. IV. Mustafa kimdir, 14 ay süren hükümdarlığında hangi olaylar yaşandı? Sizin için araştırdık.
Sert bir mizaca sahip olan IV. Mustafa, III. Selim ve II. Mahmud'un öldürülmesi emrini verdi. III. Selim, odasına gelen Yeniçeriler tarafından öldürüldü. II. Mahmud ise saraydakilerin yardımıyla kurtarıldı.

IV. Mustafa Kimdir?

Tarihi kaynaklarda adı Mustafa-yı Râbi olarak geçer. 108. İslam halifesidir. V. Murad ve I. Mustafa ile birlikte en kısa süre tahtta kalan padişahlardan biri olmuştur. 108. İslam halifesidir. Annesi eğitim alması için çok çaba sarf etti. Fakat birçok tarihçiye göre IV. Mustafa hırslı bir tabiata sahipti. Bu nedenle annesinin tüm çabalarına rağmen eğitimini yarım bıraktı.

IV. Mustafa'nın babası. Abdülhamid, diğer padişahlardan farklı olarak III. Selim'e çok iyi davranmıştır. Bunun karşılığı olarak Sultan Selim, I. Abdülhamid'in vefatından sonra oğlu IV. Mustafa'yı öldürtmedi. Fakat IV. Mustafa, III. Selim'i önce tahttan indirdi, sonra da Yeniçeri askerlerine öldürttü. Vaka-yı Selimiye adıyla tarihe geçen olay hem halkın hem de ulemanın büyük tepkisini çekti.

IV. Mustafa Dönemi Olayları

IV. Mustafa'nın ilk icraatı Nizam-ı Cedid ordusunu dağıtmak oldu. 29 Mayıs 1807 tarihinde dağıtılan ordudan sonra Yeniçerilere birçok taviz verildi. Bu da Osmanlı Devletinin yönetim ve yönetim alanda güç kaybetmesine neden oldu. İsyan çıkarıp III. Selim'i tahttan indiren Kabakçı Mustafa'yı sadrazam yaptı. Bu dönem, Yeniçeriler büyük güç kazandı ve devletin en üst kademelerine yerleştirildi. Kararların çoğu IV. Mustafa tarafından değil göreve getirdiği Yeniçeri askerleri tarafından verildi. Bu da ülke yönetimindeki otoritenin daha da azalmasına neden oldu.

Sultan Selim yanlılarının çıkardığı küçük çaplı isyanlar sert bir şekilde bastırıldı. Dağıtılan Nizam-ı Cedid Ordusunun eski askerleri ve Üçüncü Selim destekçilerinin birçoğu öldürüldü.

Dördüncü Mustafa'nın hüküm sürdüğü dönemde Osmanlı ile Rusya arasında barış antlaşması imzalandı. Yönetimde kaldığı kısa süre içerisinde hiçbir ülke ile savaşa girilmedi.

IV. Mustafa'nın Hayatı

Kabakçı Mustafa İsyanı sonrası tahta geçti. III. Selim yanlısı olan Alemdar Mustafa Paşa, IV. Mustafa'yı tahttan indirmek için 16 bin kişilik bir ordu topladı. Bu ordunun içerisinde Yeniçerilerin saldırılarında sağ olarak kurtulmayı başaran Nizam-ı Cedid askerleri de vardı. Ordu, İstanbul'a gelip Babıali'ye baskın yaptı. Baskın haberini alan IV. Mustafa, farklı odalarda hapis tuttuğu III.Selim'in ve II. Mahmut'un öldürülmesini emretti. III. Selim öldürülürken, II. Mahmut kaçmayı başardı.

Sarayın içine girmeyi başaran Alemder Mustafa Paşa ve ordusu, IV. Mustafa'yı kafes odasına götürürken III. Selim'in ölümünden sorumlu olan herkesi idam etti. Bu olaydan sonra II. Mahmut tahta geçti ve Mustafa Paşa, sadrazam oldu. Fakat Yeniçeriler, II. Mahmut'u tahttan indirip 4. Mustafa'nın yeniden padişah olmasını istiyordu. Bunun için isyan hazırlıklarına başladılar. İsyan haberini alan II. Mahmud, dönemin şeyhülislamına da danıştı. Şeyhülislam IV. Mustafa'nın öldürülmesi yönünde fetva verdi. 28 Temmuz 1808 tarihinde kuşakla boğdurulan Sultan Mustafa, I. Abdülhamid Türbesine defnedildi. Öldüğünde 29 yaşındaydı.

Defin esnasında tabutun boş olduğunu iddia edenler çıktı. Halktan ve Yeniçeri Askerlerinden bir kısmı IV. Mustafa'nın öldürülmediğine inanıyordu. Ancak bu söylentiler kısa sürede unutuldu ve II. Mahmud'un tahta geçmesi ile birlikte Osmanlı Devletinde yeni bir dönem başladı.