1785 yılında doğan II. Mahmud, Osmanlı Devletinin 30. padişahıdır. Babası I. Abdülhamid, annesi Nakşidil Sultan'dır. 109. İslam halifesi olan II. Mahmut, 31 yıl boyunca tahtta kaldı. Kanuni Sultan Süleyman, Orhan Gazi ve Fatih Sultan Mehmet'ten sonra en uzun süre tahtta kalan padişahlardan biri oldu. II. Mahmud döneminde hangi olaylar yaşandı? Sizin için derledik.
Birçok tarihçiye göre II. Mahmud, en yenilikçi padişahların başında gelir. Yaptığı ıslahatlar sadece askeri alanla sınırlı kalmamış, eğitimde, sağlıkta ve yönetimde de birçok reform yapmıştır.

II. Mahmud Kimdir?

Tam adı Mahmud Bin Abdul Hamid'dir. Çocukluğunda lalası Anber Ağa tarafından eğitildi. Taht mücadelesi sırasında, III. Selim, IV. Murad tarafından öldürüldü. II. Mahmut ise Anber ağa sayesinde kurtarıldı. Yenilikçi bir sadrazam olan Alemdar Mustafa Paşa, II. Mahmut'un tahta çıkmasında önemli rol oynadı. Batı tarzında getirdiği yenilikler halk ve ulema tarafından eleştirilmiştir. Sakallarını tıraş ettiği için ise kendisine ''Gavur Padişah'' denmiştir.

II. Mahmud Dönemi Olayları

II. Mahmut, padişah olduğunda Osmanlı Devleti, gerileme devrine girmişti. Savaşlarda kaybedilen topraklar, Osmanlı'nın mali krize girmesine neden oldu. Bununla birlikte Fransız İhtilalinin etkisiyle milliyetçilik akımı tüm dünyada olduğu gibi Osmanlı İmparatorluğunda da geniş yankı buldu. Başta Sırplar ve Yunanlılar olmak üzere birçok azınlık ayaklandı.

Böyle karışık bir dönemde tahta geçen II. Mahmud, askeri alanda birçok ıslahat yaptı. 1808 yılında Sekban-ı Cedid Ocağı kuruldu. Nizam-ı Cedid'in yerine kurulan bu ocak, Yeniçerilerin isyan etmesiyle birlikte aynı yıl kaldırıldı. II. Mahmut'un yaptığı en büyük yeniliklerden bir diğeri ise Yeniçeri Ocağı kaldırmak oldu. Olay tarih kayıtlarına Vaka-i Hayriye olarak geçti. Yeniçeri Ocağı bu tarihe kadar birçok isyan çıkarmış ve devletin yönetim gücünü zayıflatmıştı. Osmanlı Devletinin gerileme döneminde de birçok ayaklanmanın mimarı olarak gösterilen Yeniçeri Ocağı tüm kışlaları top ateşine tutuldu. Vaka-i Hayriye'de yaklaşık olarak 40 bin yeniçeri öldürüldü.

1848 yılında Mekteb-i Fünun-ı Harbiye kuruldu. Osmanlı ordusunun temel ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla açılan bu kurumun diğer adı Erkan-ı Harbiye Mektebidir. Sekban-ı Cedid Ocağının kapanması ve Yeniçeri Ocağının kaldırılmasından sonra 1826 yılında Asakir-i Mansure-i Muhammediyye Ordusu kuruldu. Genel merkezi Yunanistan'ın Selanik şehrinde olan ordu 12 bin kişiden oluşuyordu. Bu sayı giderek arttı ve başta 93 Harbi olmak üzere birçok savaşta önemli başarılara imza attı.

Mahmud Bin Abdül Hamid döneminde yapılan ıslahatlar askeri alanda sınırlı kalmadı. Osmanlı Devletinin yabancı ülkelerle diplomatik ilişkilerini geliştirmek adına birçok tercüme odası açıldı. İlk defa bu dönemde ilköğretim zorunlu hale getirildi. Rüştiyeler açıldı ve yurt dışına birçok öğrenci gönderildi.

II. Mahmut döneminde ekonomik anlamda gerileme devam etti. 1838 yılında İngiltere ile imzalanan Balta Lİmanı anlaşması sonunda Osmanlı Devleti ekonomide dışa bağımlı hale geldi. Yabancı devletlerin ödediği iç gümrük vergisi kaldırılırken Lonca teşkilatı kapandı. İngiltere'de gerçekleşen Sanayi Devrimi ile birlikte Osmanlı Devleti Batı ülkelerinin yarı sömürgesi haline geldi.

II. Mahmut'un Hayatı

II. Mahmut, 20 Temmuz 1785 tarihinde İstanbul'da dünyaya geldi. Eşleri, Pertevniyal Sultan, Zamigar Kadın Efendi, Aşubcan Kadın ve Bezmialem Valide Sultan'dır. II. Mahmut, sadece yaptığı reformlar ile değil yaptırdığı eserlerle de en önemli padişahlar arasında gösteriliyor. 31. yıllık hükümdarlık döneminde yaptırdığı eserlerden bazıları şunlardır: Arnavutköy Tevfikiye Cami, İzmir Bıyıklıoğlu Mahmud Camii, İstanbul Kocamustafapaşa Küçük Efendi Camii ve Unkapanı Köprüsü.

II. Mahmud, o yıllarda binlerce insanın ölümüne neden olan verem hastalığına yakalandı ve 2 Temmuz 1839 tarihinde vefat etti. 54 yaşında ölen II Mahmud, kız kardeşi Esma Sultan'ın saray bahçesine defnedildi.