04 Nisan 2022, 09:30 | #1 |
Prolaktinoma Nedir? Belirtileri Ve Tedavi Yontemleri
Prolaktinoma, hipofiz bezinin kanserli olmayan bir tumorudur. Bu tumor, hipofiz bezinin prolaktin adi verilen cok fazla hormon salmasina neden olur. Prolaktinomanin ana etkisi, belirli seks hormonlarinin seviyelerinin azalmasidir; Kadinlarda ostrojen ve erkeklerde testosteron.Prolaktinoma Nedir? Belirtileri ve Tedavi Yontemleri
Prolaktinomalar yasami tehdit etmese de gorme guclugu, kisirlik ve diger sorunlara neden olabilirler. Prolaktinoma, hipofiz bezinizi etkileyebilecek en yaygin hormon ureten tumor turudur. Doktorlar genellikle prolaktini normal seviyesine dondurmek icin prolaktinomalari ilaclarla tedavi edebilir. Hipofiz tumorunu cikarmak icin cerrahi mudahale de bir secenektir. Prolaktinoma Belirtileri Nelerdir? Bir prolaktinoma, gozle gorulur herhangi bir belirti veya semptoma neden olmayabilir. Bununla birlikte, hiperprolaktinemi veya buyuk bir tumorden cevredeki dokuya baski, belirti veya semptomlara neden olabilir. Prolaktin hormonunun yuksek seviyesi ureme sistemini bozabileceginden (yani hipogonadizme neden olabilir), prolaktinomalarin bazi belirti ve semptomlari kadin veya erkeklerde farkli olabilir. Kadinlarda prolaktinomalar asagidakilere neden olabilir: • Duzensiz veya kesintili adet gorme • Hamile olmadiginizda veya emzirmediginizde memeden sutlu akinti • Vajinal kuruluk nedeniyle iliski sirasinda agri • Vucutta ve yuzde sivilce gorunumu ve artan tuylenme Erkeklerde prolaktinomalar asagidakilere neden olabilir: • Erektil disfonksiyon • Vucutta ve yuzde tuylenmenin azalmasi • Goguste buyume, nadir Her iki cinsiyette de prolaktinomalar asagidakilere neden olabilir: • Dusuk kemik yogunlugu • Tumor basincinin bir sonucu olarak hipofiz bezi tarafindan diger hormonlarin salgilanmasinin azalmasi • Cinsel aktivite icin istek kaybi • Bas agrisi • Gorme bozukluklari • Kisirlik Kadinlar genellikle, muhtemelen duzensiz veya adet gormeme nedeniyle tumorler daha kucuk oldugunda, erkeklerden daha erken belirti ve semptomlari fark eder. Erkeklerde, genellikle kadinlardan daha gec fark ederler, bu noktada tumorler daha buyuktur ve bas agrisina veya gorme sorunlarina neden olma olasiligi daha yuksektir. Prolaktinoma Nedenleri Nelerdir? Prolaktinoma, hipofiz bezinden kaynaklanan bir tumor turudur. Bu tumorlerin nedeni bilinmemektedir. Hipofiz bezi, beynin tabaninda bulunan kucuk, fasulye seklinde bir bezdir. Hipofiz bezinin boyutu kucuk olmasina ragmen, vucudunuzun neredeyse her bolumunu etkiler. Salgiladiklari hormonlar buyume, metabolizma, kan basinci ve ureme gibi onemli islevleri duzenlemeye yardimci olur. Asiri prolaktin uretiminin diger olasi nedenleri arasinda ilaclar, diger hipofiz tumorleri, hipotiroidizm, kalici gogus tahrisi, hamilelik ve emzirme yer alir. Prolaktinoma Risk Faktorleri Nelerdir? Prolaktinomalar kadinlari erkeklerden daha fazla etkiler. Nadiren, cocuklarda bu bozukluk vardir. Prolaktinoma Komplikasyonlari Nelerdir?Prolaktinoma Nedir? Belirtileri ve Tedavi Yontemleri Prolaktinoma komplikasyonlari sunlari icerebilir: • Kemiklerin incelmesi (osteoporoz): Asiri prolaktin uretimi, ostrojen ve testosteron hormonlarinin uretiminin azalmasina neden olarak kemik yogunlugunun azalmasina ve osteoporoz riskinin artmasina neden olabilir. • Hamilelik komplikasyonlari: Normal bir hamilelik sirasinda ostrojen uretim hizi artar. Hamileyseniz ve buyuk bir prolaktinoma sahipseniz, yuksek ostrojen seviyeleri, bas agrisi ve gorme degisIklikleri gibi iliskili belirti ve semptomlarla birlikte tumorun buyumesine neden olabilir. • Gorme kaybi: Tedavi edilmezse, bir prolaktinoma, optik sinire baski uygulayacak kadar buyuyebilir. Bu, gorus kaybina neden olabilir. • Diger hipofiz hormonlarinin seviyelerinde azalma: Buyuk bir prolaktinoma, normal hipofiz bezine baski yaparak, tiroid hormonlari ve kortizol (strese tepki hormonu) dahil olmak uzere hipofiz bezi tarafindan kontrol edilen diger hormonlarin dusuk seviyelerine neden olur. Prolaktinoma’niz varsa ve hamile kalmak istiyorsaniz veya zaten hamileyseniz doktorunuzla konusun. Tedavi ve takipte bazi ayarlamalar yapilmasi gerekebilir. Prolaktinoma Nasil Teshis Edilir? Prolaktinoma belirti ve semptomlariniz varsa, doktorunuz sunlari onerebilir: • Kan testleri: Kan testleri asiri prolaktin uretimini ve hipofiz bezi tarafindan kontrol edilen diger hormonlarin normal seviyelerde olup olmadigini tespit edebilir. Dogurganlik cagindaki kadinlara hamilelik testi yapilir. • Beyin goruntulemesi: Doktorunuz, beyninizin MRI taramasindan alinan bir goruntu araciligiyla bir hipofiz tumorunu tespit edebilir. • Gorme testleri: Bunlar, bir hipofiz tumorunun gorme bozukluguna sahip olup olmadigini belirleyebilir. • Ek olarak, doktorunuz sizi endokrin bozukluklarinin tedavisinde uzmanlasmis bir doktora (endokrinolog) daha kapsamli testler icin sevk edebilir. Prolaktinoma Tedavi Yontemleri Prolaktinoma icin tedavi hedefleri sunlari icerir: • Prolaktin uretimini normal seviyelere geri getirilmesi • Hipofiz bezinin normal islevine donmesi • Hipofiz tumorunun boyutunu kucultmek • Bas agrisi veya gorme sorunlari gibi tumor basincinin herhangi bir belirti veya semptomunun ortadan kaldirilmasi • Yasam kalitesini iyilestirmek Prolaktinoma tedavisi iki ana tedaviden olusur: ilaclar ve cerrahi tedavi Ilac tedavisi Oral ilaclar genellikle prolaktin uretimini azaltmak ve semptomlari hafifletmek icin calisir. Ilaclar ayrica tumoru kucultebilir. Ancak ilacla uzun sureli tedavi genellikle gereklidir. Doktorlar, prolaktinomalari tedavi etmek icin dopamin agonistleri olarak bilinen ilaclari kullanirlar. Bu ilaclar, normalde prolaktin uretimini kontrol eden beyin kimyasali olan dopaminin etkilerini taklit eder. Genellikle sadece receteyle satilan ilaclar arasinda bromokriptin ve kabergolin bulunur. Bu ilaclar ayrica prolaktin uretimini azaltir ve prolaktinoma hastalarinin cogunda tumoru kucultebilir. Yaygin yan etkiler Bulanti, kusma, burun tikanikligi, bas agrisi ve uyusukluk bu ilaclarin sIk gorulen yan etkileridir. Bununla birlikte, doktorunuz ilaci cok dusuk dozda recete etmeye baslar ve dozu kademeli olarak artirirsa, bu yan etkiler en aza indirilebilir. Kabergolin kullanimina bagli olarak nadiren kalp kapakcigi hasari vakalari olmustur, ancak bu genellikle Parkinson hastaligi icin cok daha yuksek dozlar alan kisilerde meydana gelmistir. Bazi insanlar, bu ilaclari alirken zorlayici davranislardan da sIkayet edebilirler. Ilac, tumoru onemli olcude azalttiysa ve prolaktin seviyesi iki yil boyunca normal kaldiysa, doktorunuzun rehberliginde ilacin dozunu kademeli olarak azaltabilirsiniz. Bununla birlikte, hastaligin nuksleri yaygindir. Doktorunuzun onayi olmadan bu ilaci almayi birakmayiniz. Hamilelik sirasinda ilac almak Bromokriptin, dogurganliklarini eski haline getirmek isteyen kadinlarin tedavisinde daha yaygin olarak kullanilan bir ilactir. Bununla birlikte, hamile kaldiginizda, doktorunuzun bu ilaci almayi birakmanizi tavsiye etmesi muhtemeldir. Her iki ilac da erken gebelikte guvenli kabul edilse de, gebelik boyunca guvenlikleri bilinmemektedir. Ancak buyuk bir prolaktinoma sahipseniz veya bas agrisi veya gorme degisIklikleri gibi belirti ve semptomlariniz varsa, doktorunuz prolaktinomadan kaynaklanan komplikasyonlari onlemek icin ilaca yeniden baslamanizi onerebilir.Prolaktinoma Nedir? Belirtileri ve Tedavi Yontemleri Prolaktinoma tedavisi goruyorsaniz ve bir aile kurmak istiyorsaniz, hamile kalmadan once secenekleriniz hakkinda doktorunuzla gorusmeniz en iyisidir. Cerrahi Tedavi Ilac tedavisi prolaktinomunuz icin ise yaramazsa veya ilaci tolere edemiyorsaniz, tumoru cikarmak icin ameliyat genellikle bir secenek olabilir. Gormeyi kontrol eden sinirler uzerindeki baskiyi azaltmak icin ameliyat gerekebilir. Gerekli ameliyatin turu buyuk olcude tumorun boyutuna ve ne kadar yayildigina baglidir: • Kama ile cerrahi eksizyon: Ameliyata ihtiyaci olan cogu kisi, tumorun burun boslugundan cikarildigi bu proseduru uygular. Bu isleme transsfenoidal eksizyon denir. Ameliyat sirasinda beynin baska hicbir bolgesine dokunulmadigi icin komplikasyon orani dusuktur ve bu ameliyatta gozle gorulur bir iz kalmaz. • Beyin ameliyati: Tumor buyukse veya yakindaki beyin dokusuna yayilmissa, kraniyotomi olarak da bilinen bu isleme ihtiyaciniz olabilir. Cerrah, tumoru kafatasinin tepesinden cikarir. Ameliyatin sonucu, tumorun boyutuna ve konumuna, ameliyattan once vucudunuzdaki prolaktin seviyelerine ve ayrica cerrahin becerisine baglidir. Prolaktin seviyesi ne kadar yuksek olursa, ameliyattan sonra prolaktin uretiminin normale donme sansi o kadar az olur. Kucuk hipofiz tumorleri olan cogu insanda cerrahi tedavi prolaktin seviyesini duzeltir. Bununla birlikte, cok sayida hipofiz tumoru ameliyattan sonraki bes yil icinde geri doner. Sadece kismen cikarilabilen daha buyuk tumorleri olan kisiler icin, ilac tedavisi genellikle ameliyattan sonra normal prolaktin seviyelerine yol acar. Radyasyon Tedavisi Tedaviye yanit vermeyen ve ameliyat olmaya aday olmayan kisiler icin radyasyon tedavisi bir secenek olabilir. Doktor Randevunuz Icin Hazirlik Muhtemelen aile doktorunuzu gorerek baslayacaksiniz. Daha sonra bezleri ve hormonlari etkileyen bozukluklarda uzmanlasmis bir doktora (endokrinolog) sevk edilebilirsiniz. Iste randevunuza hazirlanmaniza yardimci olacak bazi bilgiler; Ne yapabilirsiniz? • Randevu alma sebebinizle alakasiz gibi gorunenler de dahil olmak uzere belirtilerinizi yazin. • Kadinlar icin adet gecmisinizi, adetinizin baslama yasini, adet gecikmenizi, yaklasIk tarihleri ve kullanilan dogum kontrol yonteminin turunu not edin. • Buyuk stresler veya son yasam degisIklikleri dahil olmak uzere onemli kisisel bilgileri yazin. • Aldiginiz tum ilaclarin, vitaminlerin ve takviyelerin bir listesini yapin. Doktorunuza sorabileceginiz sorular Bir soru listesi hazirlamak, doktorunuzla gecirdiginiz zamandan en iyi sekilde yararlanmaniza yardimci olabilir. Prolaktinoma icin sorulacak bazi onemli sorular sunlari icerir: • Bu semptomlarin en olasi nedeni nedir? • Diger olasi nedenler nelerdir? • Hangi kontrolleri yapmam gerekiyor? Bu muayeneler ozel hazirliklar gerektiriyor mu? • Hangi tedaviler mevcuttur ve hangilerini onerirsiniz? • Tedavi sonucunda ne gibi yan etkiler bekleyebilirim? • Ameliyat olsaydim, prolaktinomam tekrarlar miydi? • Baska tibbi durumlarim var. Bu durumlari birlikte en iyi nasil yonetebilirim? • Cocuk sahibi olabilecek miyim? • Bana recete ettiginiz ilacla ayni turde alternatif bir ilac var mi? • Alabilecegim brosurler veya diger basili materyaller var mi? Bana hangi web sitelerini onerirsiniz? Daha fazla soru sormaktan cekinmeyin. Doktorunuzun size sorabilecegi sorularProlaktinoma Nedir? Belirtileri ve Tedavi Yontemleri Doktorunuz muhtemelen size asagidakiler dahil bir dizi soru soracaktir: • Belirtileriniz ne zaman basladi? • Belirtileriniz kalici mi yoksa ara sira mi? • Belirtilerinizi iyilestiren bir sey var mi? • Varsa, belirtilerinizi daha da kotulestiren nedir? • Sizde veya bir aile uyenizde hic yuksek kalsiyum seviyeleri, bobrek tasi veya endokrin tumorleri oldu mu? ALİNTİ ~
________________
Bizde MutSuz Olalim ~
|
|
|
Şu anda bu konuyu görüntüleyen etkin kullanıcılar: 1 (0 üye ve 1 ziyaretçi) | |
|
|