Kedilerde kanlı idrar, üriner sistem ile ilgili en sık karşılaştığımız problemlerden birisidir. Kanlı idrar tüm canlılarda olduğu gibi kedilerde de başta boşaltım sistemi olmak üzere çeşitli sistemlerdeki bir sorunun habercisidir. İdrar rengindeki değişim ve bu değişimin hayvan sahibi tarafından tespit edilmesi bir hastalığın veya problemin erken tanısı açısından oldukça önemlidir. Bu nedenle idrarın normal rengini bilmek ve değişimini tespit etmek önemli bir noktadır. Kediler idrarlarını kuma yaptıklarından bazen değişimi tespit etmek zor olabilir ama takip ile değişimi fark edebilirsiniz.

Kediniz kan işediğinde bunun kedi sahipleri için ne kadar endişe verici olduğunu biliyoruz. Bilimsel olarak hematüri olarak adlandırılan bu durum oldukça yaygın olduğundan dolayı veteriner hekimler genel anlamda bu konuda tecrübelidir. Kedilerde kanlı idrar veya kan işeme idrar yolundaki anormalliklerden veya vücudun başka yerlerinde ortaya çıkan ve idrar yollarını ya de böbrekleri etkileyebilecek hastalık durumlarından kaynaklı olabilir.

Kedilerde kanlı idrar veya hematüri durumu bazen direk olarak idrarda belirgin olurken (idrar renginin farklı tonlarda kırmızı renge dönüşmesi) aslında klinik vakaların çoğunda ve özellikle ilk aşamalarda mikroskobik düzeyde teşhis edilir. Bu durumlarda idrarda çok az miktarda kan vardı ve genellikle şüphe üzerine yapılan testlerde karşımıza çıkar.

Kedilerde Kanlı İdrarın Nedenleri
Kedilerde kanlı idrar ve idrar içeriğinde kan görülmesi tek başına bir teşhis değil; altta yatan bir sorun veya hastalığın belirtileri arasında yer alır. Bu belirti çeşitli sağlık sorunlarında görülebilir ve fark edildiğinde en kısa sürede muayene, tanı ve tedavi süreci başlatılmalıdır.

Kedilerde kanlı idrarın en önemli nedeni boşaltım sistemi organlarında (böbrek, idrar kesesi, üreter ve üretra) yer alan taşlardır. Bu organlarda yer alan taşlar ve kristalize oluşumlar kanlı bir idrara sebebiyet verebilir.
Kanlı idrar yine başta idrar kesesi olmak üzere boşaltım sistemi organlarının enfeksiyonlarında da görülür.
Boşaltım sistemi organlarındaki tümörler ve yine TVT adını verdiğimiz tümör kanlı bir idrara sebebiyet verebilir.
Erkek kedilerde prostat problemleri kanlı işemeye neden olabilmektedir.
Dişi kedilerde rahim iltihaplanması kanlı bir idrara neden olabilir.
Travmalara bağlı çeşitli yaralanmalarda idrarda kan görülmesine sebep olur.
Kedilerde Pandora Sendromu
Bakteriyel idrar yolu enfeksiyonları kedilerde, köpeklere göre daha az sıklıkta görülür. Yapılan bazı bilimsel çalışmalarda kedilerin %1 ila %2’si yaşamları boyunca idrar yolu enfeksiyonları ile karşılaşmıştır. Daha yaygın olarak kedilerde karşımıza çıkan durum çoğu durumda bakteriyel bir etkene sahip olmayan Pandora Sendromu‘dur. Bu durumda tedavi sadece bir antibiyotikten daha fazlasını kapsamaktadır.

Alt idrar yolu hastalıkları kedilerde en sık görülen sorunlardan birisidir. Mesanede (idrar kesesi) ve mesaneden vücudun dışına giden tüp olan üretrada iltihaplanma ve sorunları kapsamına alır. Bu durum, FLUTD (Kedi Alt İdrar Yolu Hastalığı), FIC (Feline İdiyopatik Sistit) ve Pandora Sendromu gibi çeşitli isimlerle anılır.

Pandora sendromunun tek bir sebebi yoktur. Altta yatan sebepler genellikle birden fazla faktöre bağlıdır. Bunlar arasında mesane ve hormon anormallikleri, obezite, stres etkenleri, diğer kedilerle yaşama, enfeksiyonlar, idrar taşları gibi yer alır. Pandora sendromlu kediler en sık mesane iltihabı, idrar yaparken zorluk ve ağrı, idrara çıkma sıklığında artış, kutunun dışında idrar yapma ve idrarda kan belirtileri gösterir. Genellikle Pandora Sendromlu kedilerin kronik bir idrar sorunları olacaktır.

Kedilerde Üretral Tıkanıklık
Üretral tıkanıklık kedilerde kanlı idrara neden olabilecek acil bir durumdur. Bu durum daha çok erkek kedilerde görülür ancak nadir de olsa dişi kedilerde de görülebilir. Bunun nedeni, erkek kedinin üretrasının dişi kedininkinden çok daha uzun ve çok daha dar olması ve dolayısıyla tıkanmaya daha yatkın olmasıdır.

Üretra (idrarı, idrar kesesinden vücudun dışına taşıyan tüp) tıkandığında ve kedi işeyemediğinde tıkanıklık oluşur. Tıkanma durumu; idrar taşları, idrar kristalleri, mukus, darlıklar veya tümörler dahil olmak üzere çeşitli nedenlere bağlı olabilir. Alt üriner sistemdeki iltihaplanmaya bağlı olarak üretral spazmlardan veya şişmeden kaynaklanan bir tıkanıklıkta oluşabilir. Bu durum olduğunda, bir kedinin idrar kesesini boşaltması yani çişini yapması zor veya imkansızdır. Bu da yaşamı tehdit eden bir acil durum haline getirir. Kediniz idrara çıkmakta zorlanıyorsa, hemen bir veteriner tarafından muayene edilmelidir. Tedavi edilmediği takdirde üretral obstrüksiyon 24 ila 48 saat içinde böbrek yetmezliğine ve sonrasında ölüme yol açabilir.

Kedilerde kanlı idrarın başlıca nedenleri bunlardır. Bunlar dışında çeşitli nedenlere bağlı olarak idrarda kan görülebilir. Kedilerdeki hastalıklar ile ilgili olarak “Kedi Hastalıkları” kategorimizden daha fazla bilgi alabilirsiniz.

Kedilerde Kanlı İdrarın Nedenleri
Kedilerde kanlı idrar durumunda karşımıza çıkacak belirti idrar renginin turuncu ve kırmızı tonlarında bir renk alması ve kanlı olmasıdır. Fakat özellikle sorunların başlangıcında veya kan oranı çok az olduğunda bu durum fark edilmeyebilir. Böyle durumlarda çeşitli laboratuvar testleri ile idrarda kan varlığı tespit edilebilir. Bunun yanında kedi sahiplerinin karşısına çıkabilecek diğer belirtiler arasında aşağıdaki durumlar sayılabilir.

Tuvalet kabının dışına işeme
Az miktarda idrar yapma
İdrar yapmada zorlanma
Damla damla idrar yapma
Sık sık idrar yapmaya gitme
İdrar yaparken ses çıkarma ve acı hissi
İdrarın rengi ve kokusunda değişiklik
Genital bölgenin aşırı yalanması
Tabi ki kedilerde kanlı idrara neden olabilen asıl faktöre bağlı olarak depresyon, iştahsızlık, kusma, ishal, genel durum bozukluğu, yüksek ateş, sarılık gibi ekstra belirtiler görülebilir.

Kedilerde Kanlı İdrar Durumunda Teşhis ve Tedavi
Kedinizin idrarında kan fark ederseniz, en kısa sürede veteriner hekime başvurmanız doğru olandır. Çünkü bu durum böbrek yetmezliği ve sonrasında geri döndürülemez sorunlara neden olabilir. Veteriner hekim genel muayene ile birlikte kanlı idrara sebep olan asıl faktörü belirlemek için çeşitli testler yapacaktır.

Teşhis aşamasında genellikle fiziksel muayene, laboratuvar testleri, röntgen ve ultrason gibi yardımcı tanı yöntemleri ortak şekilde kullanılır. İdrar kültürü testi, idrar yolu enfeksiyonuna neden olabilecek spesifik bakterileri belirleme yöntemidir.

Kedilerde kanlı idrar tedavisi altta yatan ana faktöre bağlıdır ve kedinin genel durumuna göre değişiklik gösterebilir. Tedavi süreci genellikle; ağrı kesici ilaçlar, diyet değişiklikleri, sıvı tedavisi, mesanenin gevşemesine yardımcı olacak spazm önleyici ilaçlar, antibiyotikler ve stresin azaltılmasını içerir. Eğer üriner sistemde taş varsa veteriner hekim birkaç hafta içinde bu taş oluşumlarını eritmeye çalışmak için reçeteli bir ilaç ve diyet kullanabilir. Eğer bu uygulamalar işe yaramazsa, taşların cerrahi olarak çıkarılması gerekir.

Kedilerde Hematüri Sorununu Önlemek İçin Öneriler
Kedilerde hematüri yani kanlı işeme durumunu engellemek her zaman mümkün olmayabilir. Fakat alacağınız bazı önemler ve bakım koşullarında dikkat edeceğiniz bazı noktalar ile bu sorunun ortaya çıkma olasılığını ciddi ölçüde azaltabilirsiniz. Özellikle kedilerde hematüri durumu için hazırlayıcı faktörler arasında sayılabilen obezite, su alımının az olması, beslenme hataları ve stres gibi faktörler kontrol altına alınabilecek faktörler arasındadır.

Kedilerde stres birçok soruna ve hastalığa sebebiyet verebilmektedir. Bu nedenle stresin azaltılması kedinizin sağlığı açısından oldukça önemlidir. Strese neden olabilecek faktörleri ortadan kaldırmak gerekir.
Düzensiz ve kalitesiz mamalar ile beslenen kedilerde çeşitli besin eksiklikleri olabilmektedir. Bunlar ise doğrudan veya dolaylı yoldan sorunlara sebebiyet verir. Bu nedenle kedinizi profesyonel seri mamalar dediğimiz mamalar ile beslemeniz avantaj olacaktır.
Su alımını artırmak kedinizin idrar yolu sorunlarına yakalanma riskini azaltacaktır. Bu nedenle kedinizin önünde sürekli olarak taze ve temiz su bulunmalıdır. Su kabı sık sık temizlenmeli ve hijyenik olması sağlanmalıdır.
Tuvalet kabının uygun bir yere yerleşimi çok önemlidir. Eğer kediniz tuvalet kabına ulaşmakta zorlanıyorsa tuvaletini tutma eğiliminde olabilir. Bu da sorunlara sebebiyet verir. Bu nedenle tuvalet kabı uygun bir yerde olmalı ve kediniz rahatlıkla ulaşabilmelidir.

Sıkça Sorulan Sorular
Kedilerde idrarda kan olduğunu nasıl anlarım?
Kedinizin normal idrarı hafif sarımsı renktedir. Kanlı idrar olduğunda bu renk kırmızımsı bir renge dönüşür ve bunu rahatlıkla anlarsınız. Özellikle beyaz kum kullanıyorsanız normalde kedinizin idrar yaptığı yer hafif sarımsı renkte olur, kanlı idrar durumunda bu kısım kırmızımsı bir renk alır.

Kedide kanlı idrar durumunda ne yapılmalıdır?
Kedinizin kanlı bir şekilde idrar yapması ciddi bir durumdur. Bu durumu gördüğünüz anda en kısa sürede bir veteriner hekime başvuru yapmanız iyi olacaktır. Yapılacak genel muayene ve bazı tanı teknikleri ile bu kanlı idrarın sebebi belirlenir. Veteriner hekiminiz sebebini belirledikten sonra tedavi konusunda en uygun seçeneği size sunacaktır. Tedavi medikal yöntemler ile veya operasyon ile olabilir.

Kedilerde idrar yolu enfeksiyonuna ne iyi gelir?
Kedilerde bir idrar yolu enfeksiyonu varsa bunun tedavisi antibiyotik kullanımıdır. Bunun yanında sıvı tedavisi, ağrı kesici, idrar düzenleyici ilaçlarda veteriner hekimin uygun gördüğü şekilde kullanılır. Oldukça ciddi bir durumdur ve vakit kaybetmeden veteriner hekime başvurmak gerekir.

Kedi idrarda kan nasıl anlaşılır?
Kedilerde idrar normalde açık sarı renktedir. İdrar renginin pembe, turuncu veya kırmızı renklerinin tonlarında olması idrarda kanın göstergesi olabilir. Bazen bu durum yapılacak olan testler ile belirlenebilir.