IRC Nedir?

IRC, İngilizce:Internet Relay Chat Türkçe:İnternet Aktarmalı Sohbet denilen, internet tabanlı bir protokolün ismidir.

Bu protokol, sadece metin(text) tabanlı iletişime izin vermektedir.

IRC Tekniği

IRC, bir istemci aracılığıyla sunucu-bilgisayar iletişimini oluşturur. Yani kişiler, veri aktarımını sunucu üzerinden gerçekleştirir. Bu yöntem sadece iki kişi arasında olan iletişim şeklidir.

Ayrıca, IRC'de kanal mantığı da vardır.

Kanal, kullanıcıların toplu olarak bulunduğu özel bir odadır. Yöneticileri ve kullanıcılardan oluşur. Bu durumda ise kullanıcı iletişimini kanal ve sunucu üzerinden gerçekleştirir. Kişi mesajını kanala yazarak odadaki tüm kullanıcılara mesaj atmış olur.

IRC Kullanımı

IRC platformu, binlerce sunucudan oluşur. Kullanıcı istediği sunucuyu seçer ve bağlanabilir. Herhangi bir sunucu eğer IRC girişleri açık ise, kullanıcılar bağlanabilir. Sunuculara, web veya mIRC denilen istemci ile bağlanılabilir. mIRC üzerinden,/server sunucu adresi yazarak bağlanılabilir.

IRC'de Yönetim

IRC sunucuları, kanal ve sunucu olarak iki ayrı yönetim şekli ile yönetilirler.

Kanal Yönetimi

Sunucularda kanallar, %(Half-Operator), @(Operator), &(Super Operator), ~(Founder) olarak yönetilirler. Her kanal founder denilen en üst kanal yöneticisine kayıt edilir. Kanalın tüm yetkilerine ve çalışmasında founder sorumludur. Daha sonra &,@ ve %'lar gelmektedir. Bu rütbelerde, yetkiler değişmektedir.

Sunucu Yönetimi

Sunucular, tüm kanalların ve kullanıcıların yönetimi için kanal yöneticilerinden ayrı ve daha yetkili kişiler seçerler. Bunların yetkileri tüm sunucu üstünde etkilidir. Ancak kanal yöneticileri yetkileri bulundukları kanalda etkilidirler. Genelde sunucular şu yetki sıralaması ile yönetilirler:

Root Admin (Genelde sunucunun sahibidir, ayrıca özel bir şifre ile tüm yetkilere sahiptir.)
Network Admin (Root Admin'den sonra gelen, en üst yöneticidir. Tüm sunucudan sorumludur.)
Services Admin (Servisler üzerinde yüksek erişime sahip olan kişilerdir.)
Server Admin (Sunucu yöneticisidir.)
Co-Admin (Her sunucuda bulunmayabilir, genelde yardımcı mantığıyla görevlendirilirler, kısıtlı yetkilere sahiptirler.)
IRCOp (En kısıtlı erişime sahip yöneticidir.)

IRC Tabanları

IRC sunucuları, Unreal veya Conference Room tabanlı sistemlerde çalışır. Genelde en çok tercih edileni Unreal olup, Conference Room sistemini tercih eden sunucular da vardır.

Servisler

Sunucuyu yönetmekte daha kolay olması için, yazılımcılar servisler üretmişlerdir. Genelde şu servisler kullanılır:

MemoServ (Çevrimdışı kullanıcıların mesajlaşmak için kullandıkları servistir.)
OperServ (Sunucu yöneticilerinin kullandıkları, özel erişimli servistir.)
ChanServ (Kanal yöneticilerinin kullandıkları, özel erişimli servistir.)
NickServ (Rumuzların yönetildiği servistir.)

Yazılımcılar bunları geliştirip veya yeni servisler ekleyip, daha rahat kullanabilirler.